Zawory zwrotne

Zawór zwrotny to jedne z najważniejszych elementów w instalacjach sprężonego powietrza. Zawory zwrotne są odpowiedzialne za zapewnienie przepływu medium w jednym kierunku oraz blokada przepływu w kierunku odwrotnym. Zawory zwrotne nie wymagają do działania podłączenia dodatkowych systemów sterujących. Do jego prawidłowego działania wykorzystywana jest różnica ciśnień, która gdy pojawi się na elemencie dławiącym, zawór zwrotny zostanie albo otwarty albo zamknięty.

Zawory zwrotne do powietrza

Zawór zwrotny to jeden z najważniejszych elementów w instalacjach sprężonego powietrza. Jest to element armatury pneumatycznej, który umożliwia przepływ gazów i cieczy tylko w jednym, zadanym kierunku. Jest to możliwe dzięki blokadzie przepływu medium w kierunku odwrotnym. Taki zawór posiada dwa przyłącza, gdzie jedno jest wejściem dla mediów a drugie wyjściem. Ponieważ zawór zwrotny umożliwia przepływ mediów tylko w jednym kierunku, to jest też powszechnie określany jako „zawór jednokierunkowy pneumatyczny”. Głównym celem zaworu zwrotnego jest zapobieganie przepływowi wstecznemu w instalacji.

Zawory zwrotne nie wymagają do działania podłączenia dodatkowych systemów sterujących czy zasilających. W przeciwieństwie do innych zaworów, do prawidłowego działania nie potrzebują dźwigni sterującej czy siłownika. Do jego funkcjonowania wykorzystywana jest różnica ciśnień, która gdy pojawi się na elemencie dławiącym, doprowadzi do otwarcia, lub zamknięcia zaworu. Do otwarcia, czyli umożliwienia przepływu niezbędne jest wyższe ciśnienie po stronie wejściowej zaworu niż po stronie wyjściowej. Gdy ciśnienie medium po stronie wylotowej jest wyższe, zawór się zamknie. Podobna sytuacja ma miejsce gdy ciśnienie po stronie wejściowej nie jest wystarczająco wysokie. Wtedy zawór się nie otworzy, a przepływ będzie zamknięty. W zależności od typu zaworu mechanizm zamykania jest inny.

Te zawory są powszechnie stosowane w instalacjach pneumatycznych, w których przepływ wsteczny może powodować różnego rodzaju problemy. Zawory zwrotne do powietrza, są tanim, skutecznym i łatwym rozwiązaniem. Istnieją różne sposoby na wymuszenie przepływu medium tylko w jednym kierunku. Dlatego na rynku dostępnych jest wiele zaworów różniących się konstrukcją, a także materiałem wykonania. Dzięki temu do różnych zastosowań można dobrać odpowiedni zawór zwrotny.

Jednym z najpopularniejszych i najprostszych typów zaworów zwrotnych jest zawór grzybkowy, w którym element zamykający ma postać grzybka zamocowanego do trzpienia, poruszającego się swobodnie i współliniowo do osi zaworu.

Zawory zwrotne do swojego działania mogą wykorzystywać sprężynę. Sprężynowe zawory zwrotne do powietrza są również powszechnie stosowane. Kiedy sprężone powietrze lub inne medium wchodzi od strony wejścia zaworu i ma wystarczająco wysokie ciśnienie, otwiera zawór. Następuje to w wyniku popchnięcia grzybka lub kulki i pokonania oporu sprężyny, która znajduje się za elementem blokującym przepływ. Gdy ciśnienie wejściowe nie jest wystarczająco wysokie lub występuje przepływ w odwrotnym kierunku, wówczas wyższe ciśnienie i dodatkowo sprężyna dociskają element blokujący do otworu i uszczelniają zawór. Mocna sprężyna o krótkim zakresie działania pozwala na szybki czas reakcji zaworu, czyli na zamknięcie go. Taka konstrukcja zaworu zapobiega również skokom ciśnienia w instalacji, a zatem zapobiega również występowaniu uderzeń medium. Te zawory mogą być instalowane w orientacji pionowej lub poziomej.

Zawór zwrotny kątowy działa bardzo podobnie do tych opisanych powyżej. Różnica polega na tym, że element blokujący podczas przepływy medium we właściwym kierunku wsuwa się w dodatkową niszę w korpusie zaworu. Dzięki temu pole przekroju otwartego zaworu zwrotnego w najwęższym miejscu jest zbliżone do jego średnicy przyłączeniowej. Dodatkowo, dzięki odkręcanemu fragmentowi zaworu, możliwe jest jego ewentualne serwisowane bez konieczności kłopotliwego demontażu z rurociągu. Ten typ zaworu zajmuje więcej miejsca w instalacji.

Instalacja zaworu zwrotnego

Montaż zaworu zwrotnego to prosta operacja, z którą poradzi sobie każdy monter i instalator. Jest jednak kilka istotnych czynników, na które należy zwrócić uwagę. Dokładny sposób montażu zależy od rodzaju przyłączy zaworu. Montaż zaworów zwrotnych z gwintowanymi przyłączami nie różni się niczym od instalacji innej armatury gwintowanej. W ofercie naszego sklepu można znaleźć także bardzo wygodne w instalacji zawory zwrotne do powietrza renomowanej firmy Airwork z przyłączami wtykowymi na przewody pneumatyczne. Jego montaż polega na wciśnięciu dwóch przewodów w pierścienie mocujące, które dodatkowo zabezpieczają przed samoczynnym wysunięciem się zainstalowanego przewodu z zaworu. Przy montażu zaworu zwrotnego szczególną uwagę należy zwrócić na montaż zgodny z kierunkiem przepływu medium. To kluczowe do poprawnego działania całej instalacji i samego zaworu zwrotnego. Przed instalacją zaworu należy zwrócić uwagę na kompatybilność materiału, z jakiego został wykonany z medium roboczym.

Gdzie zamontować zawór zwrotny?

Zawór zwrotny powietrza umożliwia przepływ powietrza i zapobiega jego cofaniu. Najczęstszym zastosowaniem jest ich montaż za sprężarką powietrza. Ułatwiają i zabezpieczają one prace tego urządzenia. Zawory zwrotne do powietrza pozwalają także na utrzymywanie danych części instalacji pod ciśnieniem a innych nie. Umieszcza się je na rurociągach i przewodach tłocznych. Są stosowane w urządzeniach gospodarstwa domowego, takich jak zmywarki, czy pralki. Znajdują się w kotłach, piecach, instalacjach gazowych i w wielu innych miejscach.